Bijensterfte, oorzaken en gevolgen

11 juni 2009 vond in Leiden de Studium Generale bijeenkomst plaats over bijensterfte.
U kunt beide lezingen hier downloaden:

• Insecticiden en de Bijensterfte, Dr. Henk Tennekes
• Bijensterfte: oorzaken en gevolgen, stand van zaken voorjaar 2009, Dr. Tjeerd Blacquière

Bekijk ook de video van de lezing van Tennekes en die van Tjeerd Blacquière

Informele verslagen van de avond zijn te vinden op andere sites, zie:
http://honingbijen.wordpress.com/2009/06/12/verslag-lezing-en-debat-over...
en
http://www.imkerplatform.nl/index.php?option=com_content&view=article&id...

Tijdens de avond werden enkele vragen gesteld door het publiek waarop niet direct antwoord kwam. Hieronder enkele nagekomen antwoorden:

Hoe groot is de omvang van handbestuiving in China en om welke gewassen gaat het?
Het probleem speelt ondermeer in Hanyuan een gebied van ca 2400 vierkante kilometer in het zuiden van China. Het gaat daar hoofdzakelijk over peren (ca. 13000 ha perenteelt wordt handmatig kruisbestoven), en ook appels en kersen. Door veelvuldig insecticidengebruik (12 bespuitingen op peren per jaar) zijn de bijen er verdwenen.
Zie: http://www.fao.org/ag/AGP/AGPS/C-CAB/Castudies/pdf/6-005.pdf

Welke actie is er richting de EU om de toelating van neonicotinoiden te beperken?
In 2006 stuurden een groot aantal organisaties deze brief:
http://www.chem.uu.nl/nws/www/research/risk/bijensterfte/LettreMonsieurKyprianou(en).pdf
EU molens malen langzaam. De brief is nog in behandeling.

Op 20 november 2008 name het Europees Parlement de volgende resolutie aan over de situatie in de bijenteelt:
http://www.europarl.europa.eu/sides/getDoc.do?type=TA&reference=P6-TA-2008-0567&format=XML&language=NL
Van groot belang zijn punt 8 en 9 uit deze resolutie:
"8. verzoekt de Commissie om zorg te dragen voor toezicht en controle op de kwaliteit van het oppervlaktewater, aangezien bijen heel gevoelig zijn voor elke verslechtering van hun natuurlijk milieu;
9. verzoekt de Commissie onderzoek te doen naar het verband tussen bijensterfte en het gebruik van bestrijdingsmiddelen als thiamethoxam, imidacloprid, clothianidine en fipronil, zodat zij de nodige maatregelen kan nemen ten aanzien van de toelating van deze producten;"

Eerder dit jaar verbood het Europees Parlement 25 voor mensen gevaarlijke middelen en besloot verder dat de pesticiden in de toekomst beter moeten worden getest op het effect op bijen, zie:
http://www.nciucn.nl/nieuws/iucn_nl/europa_verbiedt_25_meest_schadelijke...

Dit besluit dat er betere tests moeten komen is nog niet uitgevoerd. De huidige toelating van imidacloprid in Nederland loopt op 1-1-2010 af. Het ziet er helaas nog niet naar uit dat de verlenging van de toelating van imidacloprid op nieuwe testmethoden gaat worden gebaseerd. De huidige regelgeving laat ook niet toe dat de normoverschrijding een overweging mag zijn bij een toelatingsbesluit. Zie ook dia 24 van de lezing van Henk Tennekes en dit bericht:
http://www.imkerplatform.nl/index.php?option=com_content&view=article&id=45:bestrijdingsmiddelen-catch-22&catid=1:bestrijdingsmiddelen
Imidacloprid wordt per 1 augustus 2009 opgenomen in bijlage 1 bij richtlijn 91/414/EEG. Als gevolg hiervan moeten de lidstaten van de EU uiterlijk op 31 januari 2010 een herziening doorvoeren van alle imidacloprid bevattende gewasbeschermingsmiddelen, d.w.z. nagaan of het middel voldoet aan de bepalingen van richtlijn 91/414/EEG. Ruime toelating blijft helaas mogelijk, wel moet aan de toealting ook de voorwaarde verbonden worden dat risicobeperkende maatregelen worden getroffen bij het gebruik. Zie verder deze documenten:
eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2008:337:0086:0091:NL:PDF
http://ec.europa.eu/food/plant/protection/evaluation/existactive/list-imidacloprid_en.pdf
en
www.fytoweb.fgov.be/reregistration/InstructionsImidacloprid.pdf