Bijensterfte, oorzaken en gevolgen

Dr. Arie Koster, expert op het gebied van bijvriendelijke inrichting van het openbaar groen geeft commentaar op het recente bericht rapport “De betekenis van openbaar groen voor bijen” Blitterswijk, H. van; Boer, TA de; Spijker, JH, 2009. Alterra-rapport 1975.

“In de brief van minister Verburg van LNV aan de Tweede Kamer d.d. 29 mei 2009 antwoord zij op vragen die Kamerleden stelden naar aanleiding van het verschijnen van het Deltaplan (http://www.bijenhouders.nl/files/pdf/Deltaplan.pdf). Zij belooft in deze brief dat zij erop zal aandringen dat bermbeheerders zoals Rijkswaterstaat, Prorail, waterschappen, provincies en gemeenten hun verantwoordelijkheid nemen in het creëren van bloemrijke bermen voor honingbijen (en andere relevante bestuivers). De minister doet haar belofte gestand door Alterra-WUR opdracht te geven een rapport te schrijven dat bruikbaar is voor de genoemde bermbeheerders en andere beheerders van openbaar groen”. (overgenomen van internet)

Vrij vertaald was de centrale vraag: wat kunnen groen- en terreinbeheerders doen om de toestand van bijen te verbeteren. Op deze vraag wordt in het rapport nauwelijks antwoord gegeven. In het 28 pag. tellende rapport wordt ingegaan op de betekenis van stuifmeel etc. Dat is erg nuttige informatie maar dat geeft niet aan hoe je bermen, oevers, stedelijke beplantingen en nog veel meer ander groen moet beheren. Op enkele pagina’s wordt in uitzonderlijke globale termen ingegaan op het beheer. Verder worden er enkele plantennamenlijsten gegeven die vrijwel zeker van verschillende websites afkomstig zijn. In het rapport wordt royaal naar www.bijenhelpdesk.nl verwezen. Daarvoor ben ik de schrijvers van het rapport zeer erkentelijk. De schrijvers van dit rapport treffen geen blaam ik ken de achtergronden van dit rapport en ik wil er hier verder niet op ingaan. Maar wat mij zeer verbaast is dat de imkerij met zoveel enthousiasme met dit rapport aan de slag wil gaan. Om de toestand van bijen te verbeteren is gedetailleerde vakkennis noodzakelijk. De talloze omstandigheden waarin bijen kunnen voorkomen en de beheeraspecten die daar uit voortvloeien vragen om een document dat bij het maken van beheerplannen als steun en toeverlaat kan dienen. Deze steun biedt het Alterra-rapport op geen enkele wijze.

Mede naar aanleiding van initiatieven van de eerdere besturen van de Nederlandse bijenhoudersvereniging (NBV) is het plantenvademecum - www.plantenvademecum.nl (voor bijen en andere bloembezoekende insecten) tot stand gekomen wat uiteindelijk ook heeft geleid tot de bovengenoemde bijenhelpdesk. Jammer dat de NBV het hoofdstuk bijen en openbaar groen over het hoofd heeft gezien. Daarmee zou de beoogde doelgroep beter uit de voeten kunnen. Aan dit hoofdstuk liggen tientallen andere Alterra- rapporten ten grondslag en een proefschrift dat daaruit is voortgevloeid.Maar misschien moet ik de hand ook in eigen boezem steken. Op de bijenhelpdesk staat veel (naar men zegt) en een link zie je dan snel over het hoofd.

Voor alle zekerheid heb ik de link Bijen en openbaar groen: betekenis, beheer en planten voor bijen in groot formaat op een opvallende plek geplaatst. Zie http://www.bijenhelpdesk.nl/jaar-van-de-biodiversiteit.htm NBV doe er iets mee de groenbeheerder en de bijen zijn daar meer mee gebaat dan het bejubelde Alterra-rapport.

Arie Koster
(auteur bijenhelpdesk, voormalig onderzoeker bij Alterra, lector stedelijke beplanting en lid van de coalitie biodiversiteit 2010; www.biodiversiteitsjaar-2010.nl)

Lees ook het proefschrift OPENBAAR GROEN OP ECOLOGISCHE GRONDSLAG van Dr. Arie Koster

Zie ook het artikel: Alterra- rapport “De betekenis van openbaar groen voor bijen” moet van tafel
en
Nieuw rapport bijenstichting: Openbaar Groen en de Betekenis voor Bijen